Niewidzialni wśród nas: Psychopaci – Dowiedz się, jak ich zachowania zostały zdemaskowane przez psychologów.

Psychopatia jest trudna do wykrycia, ponieważ na pierwszy rzut oka psychopaci mogą wydawać się zwyczajni, a nawet wyjątkowo czarujący i towarzyscy.

Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie wszyscy psychopaci są agresywni i niebezpieczni. Częściej charakteryzuje ich brak empatii, współczucia i sumienia, co może ujawnić się dopiero po pewnym czasie. Zrozumienie, jak rozpoznać psychopatę, jest kluczowe.

Pierwotnie uważano, że psychopaci są całkowicie obojętni na uczucia innych, ale obecnie wiadomo, że mogą być świadomi uczuć innych, lecz nie wpływają one na ich zachowanie. Nie doświadczają wyrzutów sumienia, nawet jeśli wiedzą, że mogą zranić kogoś lub sprawić ból. Brak empatii jest ich zasadniczą cechą. Psychopaci rozumieją zasady społeczne, ale kierują się głównie egoizmem i własnym zadowoleniem.

Termin „socjopata” często mylnie używany jest jako synonim psychopaty. Socjopatia wiąże się z antyspołecznymi tendencjami wynikającymi ze środowiska i czynników społecznych. Psychopaci natomiast często są ujmujący, uwodzicielscy i dbają o swój wygląd. Cechy psychopatyczne uważa się za wrodzone, choć pewne doświadczenia mogą je nasilać.

Psychiatrzy Hare, Hart i Harpur zaproponowali 10 kryteriów oceny zaburzeń psychopatycznych:

Brak odpowiedzialności, Impulsywność, Słaba kontrola zachowania, Antyspołeczne zachowania w dorosłości, Wczesne zaburzenia zachowania, Skłonność do manipulacji i oszustwa, Brak empatii i współczucia, Brak wyrzutów sumienia, Zawyżona samoocena, Powierzchowny urok osobisty.

Hervey M. Cleckley, autor „The Mask Of Sanity”, opisał typowego psychopatę poprzez 16 cech afektywnych i interpersonalnych:

Konsekwentne powtarzanie zachowań mimo karania, Nieumiejętność wyciągania wniosków z doświadczeń, Brak planów życiowych, Rzadkie odczuwanie lęku i brak poczucia winy, Nieprzestrzeganie zasad dyscypliny i prawa, Ubogie życie seksualne, Problemy w interakcjach społecznych,

Wysoka impulsywność bez uwzględnienia konsekwencji, Zdolność do robienia dobrego wrażenia i manipulowania innymi, Egoistyczne dążenie do przyjemności, Uboże emocjonalne relacji, Niezdolność do dotrzymywania obietnic, Nieadekwatność motywacji zachowań, Brak wyrzutów sumienia, Rzadkie samobójstwa, Impulsywne reakcje i nieodpowiedzialność po spożyciu alkoholu.